Μπορούν τα παιδιά μέσα από τη δημιουργία να κατανοήσουν τι σημαίνει κλιματική κρίση και πώς μπορούμε να μειώσουμε τη σπατάλη τροφίμων; Η απάντηση είναι ναι μπορούν, και αυτό έγινε μέσα από τη Μαθητική Εβδομάδα Δράσης 2022.
«Κυρία, είναι “ίιιιου” τα χέρια μου!», είπε μία μαθήτρια από το 1ο Νηπιαγωγείο Γαργαλιάνων! «Ένας καλλιτέχνης θέλει να νιώθει τα υλικά που χρησιμοποιεί, θέλει να νιώθει το έργο του, να είναι το έργο, να ξέρει τι να κάνει, να γίνεται ένα με τα υλικά!» είπε ο Νικόλας από το 1ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Ιωνίας, ενώ η Ράνια έφτιαξε το δικό της νησί! Ένα ακατοίκητο νησί όπου μιλάει ο ήλιος και είναι ζωντανά τα δέντρα. Αυτές είναι κάποιες από τις αντιδράσεις των μαθητών και των μαθητριών που συμμετείχαν στη φετινή Μαθητική Εβδομάδα Δράσης, η οποία είχε ως κεντρική δραστηριότητα τη δημιουργία βιώσιμων έργων τέχνης από υλικά που θεωρούνται αποφάγια.
Η δράση που συντονίζει η ActionAid για 18 χρόνια φέτος επικεντρώθηκε στη σπατάλη τροφίμων, στον αντίκτυπο που αυτή έχει για το περιβάλλον και το κλίμα και στο πώς μπορούμε μέσα από την αλλαγή καθημερινών συνηθειών (που έχουμε) να την περιορίσουμε. Στη δράση συμμετείχαν πάνω από 60 σχολεία, νηπιαγωγεία και δημοτικά από όλη την Ελλάδα. Οι εκπαιδευτικοί, με τη βοήθεια του Εκπαιδευτικού Οδηγού της Δράσης, μίλησαν στα παιδιά για τη σπατάλη των τροφίμων, ενώ με οδηγό το βίντεο της Social Artist Educator, Φωτεινής Χαμαλίδου, είδαν τα βήματα για τη δημιουργία βιώσιμων έργων τέχνης.
Περισσότερα, όμως, για την εφαρμογή της δράσης μάς λένε η Βασιλική Στρατάκη, που ήταν η υπεύθυνη εκπαιδευτικός για την υλοποίηση της δράσης στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Ιωνίας, και η Γαρυφαλιά Τεριζάκη στο 1ο Νηπιαγωγείο Γαργαλιάνων.
Φέτος, μέσα από τη Μαθητική Εβδομάδα Δράσης, εστίασαν στον Στόχο Βιώσιμης Ανάπτυξης 12 για την Υπεύθυνη Παραγωγή και Κατανάλωση, στον Στόχο 2 για τη Μηδενική Πείνα και στον Στόχο 13 για τη Δράση για το Κλίμα. Τα παιδιά μέσα από συζητήσεις, βίντεο και φύλλα εργασίας κατανόησαν τη σημασία της προσωπικής δέσμευσης του καθενός και της καθεμιάς για έναν βιώσιμο πλανήτη, τη δύναμη δηλαδή που έχει ο κάθε άνθρωπος, ακόμα και με μικρές δράσεις να συμβάλλει στην καλυτέρευση του κόσμου και στον περιορισμό της κλιματικής κρίσης, σύμφωνα με την κα. Στρατάκη. Αξιοποιώντας ψηφιακό υλικό, όπως μας είπε με τη σειρά της η κα. Τεριζάκη, τα παιδιά είδαν πόσο φαγητό σπαταλιέται και σοκαρίστηκαν! Σε αυτό το πλαίσιο, μίλησαν για τη διαδρομή των προϊόντων από την παραγωγή τους μέχρι να φτάσουν στο πιάτο μας και για τη σημασία της επιλογής τοπικών προϊόντων, ώστε να στηρίζονται οι τοπικοί παραγωγοί ενώ παράλληλα να μειώνεται η επιβάρυνση του περιβάλλοντος με τον περιορισμό των μετακινήσεων. Ακόμα, συζήτησαν για τα οφέλη του οικιακού λαχανόκηπου ενώ έφτιαξαν και ένα παιχνίδι ρομποτικής για το πεπόνι, με ήρωα ένα ρομποτάκι που για να φάει πεπόνι πρέπει πρώτα να το φυτέψει!
Τι πήραν όμως τα παιδιά μέσα από αυτή τη δημιουργική διαδικασία;
Πρώτα απ’ όλα έγινε κατανοητό ότι τίποτα δεν χρειάζεται να πετιέται, ακόμα κι όταν πρόκειται για φαγώσιμο, καθώς, όπως ανέφερε η κα. Στρατάκη, με κέφι και φαντασία μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης και καλλιτεχνικής δημιουργίας. Σχετικό βίντεο με τους μικρούς καλλιτέχνες μπορείτε να βρείτε εδώ. Κάτι άλλο πολύ σημαντικό που προέκυψε από την εφαρμογή της δραστηριότητας στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Ιωνίας, ήταν η συζήτηση γύρω από τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία των βιώσιμων έργων τέχνης, που είναι ίσως τα ίδια υλικά που άλλοι άνθρωποι χρειάζονται για να ζήσουν, οδηγώντας σε μία συζήτηση σχετικά με την οικονομική ανισότητα των λαών και το πόσο επείγουσα είναι η ανάγκη αντιμετώπισής της. Ακόμα, τα παιδιά μίλησαν και στο σπίτι και στο σχολείο για τη σπατάλη των τροφίμων, μάζεψαν για μια εβδομάδα τρόφιμα που περίσσευαν από τα σπίτια τους και από τα Σχολικά Γεύματα και τα αποθήκευσαν στην κατάψυξη του σχολείου. Μετά, έκαναν έναν κύκλο και το κάθε παιδί έπαιρνε ό,τι φαγώσιμο ήθελε για να φτιάξει έναν πίνακα ζωγραφικής.
Στο 1ο Νηπιαγωγείο Γαργαλιάνων, η δράση ξεκίνησε στην αυλή με την κα. Τεριζάκη να κάνει την αρχή απλώνοντας με το χέρι της τον καφέ της σε ένα χαρτόνι. Έτσι τα παιδιά παρόλο που στην αρχή ήταν διστακτικά, στη συνέχεια ενθουσιάστηκαν, έφτιαξαν τα έργα και τα καμάρωναν, ενώ συνεχώς πρόσθεταν και νέα υλικά που περίσσευαν. Σχετικό βίντεο από τη δράση μπορείτε να δείτε εδώ. Τα παιδιά μέσα από τη διαδικασία της δημιουργίας απελευθερώθηκαν, καλλιέργησαν τη φαντασία τους και εργάστηκαν ομαδικά. Το πιο ενδιαφέρον για εκείνα ήταν ότι είδαν τα έργα τους να αλλάζουν όψη κατά τη διάρκεια της ημέρας και σκέφτηκαν πώς αλλιώς θα μπορούσαν να τα χρησιμοποιήσουν, κάτι που ήταν αφορμή να μιλήσουν και για την κομποστοποίηση!
Η δημιουργία είναι για τα παιδιά ένας βασικός τρόπος για να κατανοήσουν τον κόσμο και τις λειτουργίες του και αυτό μπορεί να γίνει μόνο λερώνοντας τα χέρια τους! «Ίου», λοιπόν, καθώς η δημιουργία δεν σταματά και μέχρι οι μικροί καλλιτέχνες να ξαναστρωθούν στη «δουλειά» την τιμητική της θα έχει η άμμος και τα βότσαλα!
Η φετινή εκστρατεία αποτελεί μέρος του προγράμματος FoodWave, στο οποίο συμμετέχει η ActionAid μαζί με 25 οργανώσεις, πανεπιστήμια και Δήμους σε 17 χώρες, μιλώντας για το δικαίωμα στην τροφή και διεκδικώντας δίκαια και βιώσιμα συστήματα διατροφής τα οποία σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα όρια του πλανήτη.