Ένας πιο δίκαιος προϋπολογισμός μειώνει τις ανισότητες
Ο τρόπος που συντάσσουν τους προϋπολογισμούς τους οι δήμοι, οι περιφέρειες, τα υπουργεία επηρεάζουν άμεσα τη ζωή των κατοίκων. Οι αποφάσεις που λαμβάνονται συχνά πίσω από κλειστές πόρτες μπορεί να μειώσουν τις ανισότητες και να στηρίξουν ευάλωτες ομάδες.
Στην ActionAid πιστεύουμε ότι οι δημόσιοι προϋπολογισμοί θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψιν τις ανάγκες όλων των κατοίκων και την ίδια στιγμή, να δίνουν τη δυνατότητα στους ίδιους τους πολίτες να εκφράσουν την άποψή τους όταν καταρτίζονται.
Στο πλαίσιο της δράσης μας για την ενδυνάμωση των γυναικών, ξεκινήσαμε στην Ελλάδα το πρόγραμμα GREAT Budgeting (Gender Responsive, Accountable and Transparent Budgeting), που αναδεικνύει τη σημασία της ένταξης της οπτικής του φύλου στους προϋπολογισμούς. Το 2022 η χώρα βρισκόταν στην 100η θέση παγκοσμίως στην ανισότητα των φύλων, σύμφωνα με το Global Gender Gap Index και στην τελευταία θέση στην ΕΕ. Είναι σίγουρο ότι οι αποφάσεις που λαμβάνονται σε τοπικό και εθνικό επίπεδο θα μπορούσαν να βελτιώσουν κατά πολύ τη θέση αυτή.
Παρά τις πρωτοβουλίες για την ισότητα των φύλων, η Ελλάδα είναι στην τελευταία θέση του Gender Equality Index.
Άξονες δράσης
Μέσω του προγράμματος GREAT Budgeting, διοργανώσαμε κοινές δράσεις με πολίτες και εργαζόμενους στους Δήμους Αθήνας και Καρδίτσας, όπου αναλύσαμε τους προϋπολογισμούς των ΟΤΑ υπό το πρίσμα του φύλου. Υποστηρίξαμε τις συμμετέχουσες και τους συμμετέχοντες, ώστε με τη βοήθεια διεθνών εμπειρογνωμόνων να αναπτύξουν δεξιότητες για να χαρτογραφήσουν, να αποτυπώσουν τις ανάγκες αυτές και στη συνέχεια να προτείνουν την κάλυψη από τις σχετικές νομοθεσίες.
Σκοπός ήταν η ενεργοποίηση και η συνεργασία των πολιτών και στις δύο πόλεις, μέσα από ομάδες, οι οποίες υπέβαλαν προτάσεις και δημιούργησαν καλές πρακτικές για την ένταξη της οπτικής του φύλου στους δημόσιους προϋπολογισμούς.
Πρόγραμμα και στόχοι
Υλοποιήσαμε το πρόγραμμα σε συνεργασία με το Κέντρο Γυναικών Καρδίτσας και τους δήμους Αθηναίων και Καρδίτσας. Μέσα στις δράσεις του ήταν η ενεργοποίηση διαύλων επικοινωνίας ΟΤΑ και πολιτών, η συνηγορία σε τοπικό επίπεδο για την προώθηση των ιδεών και των προτάσεων των πολιτών αλλά και η συνεργασία φορέων κοινωνίας των πολιτών για προώθηση των συμμετοχικών διαδικασιών. Για την επικοινωνία των αποτελεσμάτων της πιλοτικής εφαρμογής διοργανώσαμε εργαστήρια σε 7 περιφέρειες της χώρας και πιο συγκεκριμένα σε: Αλεξανδρούπολη, Θεσσαλονίκη, Βόρεια Εύβοια, Ηράκλειο Κρήτης, Ιωάννινα, Καρδίτσα και Αθήνα.
Η εισαγωγή της οπτικής του φύλου στους δημόσιους προϋπολογισμούς με συμμετοχή των πολιτών στη διαμόρφωσή τους ήταν ένα αρκετά φιλόδοξο πρόγραμμα με διττό στόχο: αφενός να κάνουμε ορατές τις ανάγκες των γυναικών σε τοπικό επίπεδο και αφετέρου να ασκήσουμε πίεση ώστε οι ανάγκες τους να καλυφθούν από τους δημόσιους προϋπολογισμούς, αφού αποκτήσουν τα απαραίτητα εργαλεία και ανοίξουν δίαυλοι επικοινωνίας με την τοπική διακυβέρνηση. Θέλουμε αυτό το έργο να συμβάλλει στη βελτίωση της θέσης της Ελλάδας από 100ης παγκοσμίως στην ανισότητα των φύλων.
Κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του προγράμματος, εκπαιδεύτηκαν περισσότερα από 85 άτομα από την κοινωνία των πολιτών και την τοπική αυτοδιοίκηση σε πολιτικές και πρακτικές που ανταποκρίνονται στο φύλο, ενώ καταγράφηκαν καλές πρακτικές και ιδέες, οι οποίες ανέδειξαν, ανάμεσα σε άλλα, ζητήματα που δημιουργούν ανασφάλεια στην καθημερινότητα των γυναικών, όπως ο μη επαρκής φωτισμός και η απουσία σήμανσης στα πάρκα.
Στο πλαίσιο αυτό, δημιουργήσαμε ένα χρηστικό οδηγό για τον έμφυλο προϋπολογισμό που περιλαμβάνει χρήσιμα εργαλεία για την εφαρμογή του στους Δήμους.
Κατέβασε τον οδηγό