Εσύ το ήξερες πως στην Ινδία δεν υπάρχουν μόνο κάστες, αλλά και φυλές; Μάλιστα, οι φυλές βρίσκονται στην κοινωνική ιεραρχία κάτω από τις χαμηλότερες κάστες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, κι έχουν τη δική τους ιεραρχία. Σ’ αυτό έχουν συντελέσει και διάφορα αυθαίρετα ιστορικά γεγονότα.
Συγκεκριμένα, την εποχή της αποικιοκρατίας, μέσω του Νόμου του 1871 περί Εγκληματικών Φυλών, 200 περίπου κοινότητες σε ολόκληρη την Ινδία χαρακτηρίστηκαν ως «εγκληματικές» φυλές, «εθισμένες στη συστηματική διάπραξη αδικημάτων για τα οποία δεν μπορούν να αφεθούν ελεύθερες με την καταβολή εγγύησης». Αυτή η αυθαίρετη κρίση - που εξομοίωσε τόσους πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους - έφερε διακρίσεις, στίγμα και καταπίεση. Πέντε χρόνια αργότερα, ο Νόμος περί Εγκληματικών Φυλών καταργήθηκε και οι φυλές που είχαν βρεθεί στο στόχαστρο αποχαρακτηρίστηκαν, γιορτάζοντας έκτοτε την ημέρα αυτή ως «Ημέρα της Απελευθέρωσης». Στην πράξη, όμως, πόσα άλλαξαν πράγματι;
Σήμερα, 70 χρόνια μετά την κατάργηση του νόμου, οι νομαδικές και αποχαρακτηρισμένες φυλές (ΝΑΧΦ) εξακολουθούν να υφίστανται διακρίσεις, να συνδέονται δήθεν με την εγκληματικότητα και να μην απολαμβάνουν τα θεμελιώδη δικαιώματα που κατοχυρώνονται από το Σύνταγμα της χώρας. Όσο παράλογο κι αν ακούγεται, τα μέλη των φυλών ΝΑΧΦ είναι καταδικασμένα να ζουν στη φτώχεια. Γιατί αυτό συμβαίνει όταν δεν έχουν δελτίο ταυτότητας, όταν δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε εκπαίδευση, υπηρεσίες υγείας, στέγαση, κοινωνική ασφάλιση ή να συμμετέχουν σε πολιτικές διαδικασίες και στη διακυβέρνηση του τόπου τους, ενώ οι γυναίκες τους παρενοχλούνται και υφίστανται βία. Είναι ο περίφημος «συστημικός ρατσισμός» που δεν αφήνει σε κανέναν περιθώριο να ξεφύγει.
«Από τότε που ελευθερωθήκαμε από τους καταυλισμούς, η κυβέρνηση της χώρας δεν είχε κάποιο σχέδιο αποκατάστασης για εμάς. Θα έπρεπε να μας είχαν δώσει γη να καλλιεργήσουμε και να χτίσουμε τα σπίτια μας. Εμάς, όμως, μας επέτρεπαν απλώς να μένουμε στα δάση χωρίς ούτε καν τα βασικά,» λέει η Sunita Bhosle, η οποία ανήκει στη φυλή των pardhi και παράλληλα ασχολείται με τα δικαιώματα των φυλών εδώ και 25 χρόνια ως ακτιβίστρια. Οι άνθρωποι αυτοί έμειναν άστεγοι και δεν τους επιτρέπεται να εγκατασταθούν πουθενά. Αν φτιάξουν κάποιον προσωρινό καταυλισμό, οι πιο εύποροι χωρικοί της περιοχής φροντίζουν να τους πάει χαρτί από το δικαστήριο, υποχρεώνοντάς τους να σηκωθούν να φύγουν. Η ίδια ιστορία, ξανά και ξανά …
Άραγε μπορεί να αλλάξει αυτή η βαθιά ριζωμένη αδικία κι αν ναι, πώς; Στην ActionAid πιστεύουμε πως η αλλαγή είναι εφικτή, αλλά χρειάζεται χρόνο και συντονισμένες προσπάθειες. Χρειάζεται ενδυνάμωση των αδικημένων και προγράμματα ευαισθητοποίησης του γενικού πληθυσμού. Χρειάζεται να πιέζουμε τις αρχές για τη θέσπιση πολιτικών και τη διάθεση κονδυλίων που θα προορίζονται για την αποκατάσταση και την επανένταξη εκείνων που αδικήθηκαν. Κι αυτό ακριβώς κάνουμε στην Ινδία. Μέχρι τα αυτονόητα να γίνουν πραγματικότητα και το μόνο που θα μας χαρακτηρίζει ως κοινωνία θα είναι το επίπεδο ανθρωπιάς μας...